Ψυχολόγος: Συχνές Ερωτήσεις (Και Απαντήσεις!)

Η επίσκεψη σε έναν ψυχολόγο συνοδεύεται συχνά από μία ήδη τεταμένη κατάσταση: μία δύσκολη περίοδος στη ζωή μας, ένα πρόβλημα που μας πιέζει, μία δύσκολη καθημερινότητα ή ένα ψυχολογικό πρόβλημα σε εμάς ή στο περιβάλλον μας που μας ταλαιπωρεί. Για πολλούς ανθρώπους, η απόφαση να επισκεφτούν έναν ειδικό της ψυχικής υγείας επισκιάζεται (και επηρεάζεται) από διάφορους μύθους, παρανοήσεις και παρεξηγήσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί, μην έχοντας αντίστοιχη εμπειρία, δεν ξέρουμε ακριβώς τί να περιμένουμε και αυτό σίγουρα μας προσθέτει άγχος και δισταγμούς. 

Τί είναι "αυτοί οι ψυχολόγοι"; 

Οι ψυχολόγοι είναι πτυχιούχοι των αντίστοιχων τμημάτων ψυχολογίας της ανώτατης εκπαίδευσης. Στην Ελλάδα, τμήματα ψυχολογίας υπάρχουν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Κρήτης, Ιωαννίνων και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Προκειμένου να εργαστούν οφείλουν να διαθέτουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, η οποία χορηγείται μόνο σε όσους πληρούν τα τυπικά και νομικά προσόντα. Αν έχετε αμφιβολίες για τα εχέγγυα του ειδικού που έχετε διαλέξει, ρωτήστε λεπτομέρειες για το βιογραφικό του. 

Ο ψυχολόγος είναι γιατρός; 

Η ψυχολογία και η ψυχιατρική έχουν βέβαια κοινές αναφορές αλλά διαφέρουν σημαντικά στον τρόπο που εργάζονται και τα εργαλεία που χρησιμοποιούν. Οι ψυχολόγοι εκπαιδεύονται στη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και της αιτίες της και χρησιμοποιούν ψυχολογικές παρεμβάσεις. Οι ψυχολόγοι δεν είναι γιατροί και δεν χορηγούν φάρμακα. 

Οι ψυχίατροι είναι γιατροί με ειδικότητα στην ψυχιατρική, εκπαιδευμένοι στην πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία ψυχικών παθήσεων, Οι ψυχίατροι μπορούν να συνταγογραφούν φάρμακα. 

Θα πρέπει να ξαπλώσω στο ντιβάνι; 

Η παραδοσιακή εικόνα που έχουν πολλοί άνθρωποι για το γραφείο ενός ψυχολόγου περιλαμβάνει ένα ντιβάνι-ανάκλιντρο με έναν ξαπλωμένο ασθενή και έναν ψυχαναλυτή, με γυαλάκια και μούσι. Πράγματι, οι παραδοσιακοί ψυχαναλυτές χρησιμοποιούσαν αυτή την τακτική, όμως πολύ σπάνια θα συναντήσετε κάτι τέτοιο. Οι περισσότεροι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν ένα γραφείο ή αναπαυτικές πολυθρόνες, διευκολύνοντας την επικοινωνιακή ατμόσφαιρα. 

Δηλαδή εγώ τώρα είμαι ασθενής;

Ο όρος ασθενής χρησιμοποιείται από κάποιες θεωρητικές σχολές. Άλλες, θέλοντας να τονίσουν το γεγονός ότι ο άνθρωπος που επισκέπτεται τον ψυχολόγο είναι υγιής, με προσωπικές δυνατότητες και αξιοποιήσιμο δυναμικό χρησιμοποιούν τον όρο πελάτης. Χρησιμοποιείται επίσης ο όρος θεραπευόμενος που τοποθετεί τον ψυχολόγο και τον πελάτη στο ίδιο συνεχές αναδεικνύοντας τη σχέση ανάμεσα στους δύο. 

Κι αν είναι κουτσομπόλης; 

Η εμπιστοσύνη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στη σχέση μας με τον ψυχολόγο. Στο κάτω κάτω είναι ο άνθρωπος στον οποίο ανοίγουμε την ψυχή μας και μιλάμε για τα πιο προσωπικά μας συναισθήματα και βιώματα. Χρειάζεται λοιπόν όχι μόνο να έχουμε εμπιστοσύνη στις γνώσεις του αλλά και στην εχεμύθεια του. Φυσικά, οτιδήποτε λέγεται μέσα στην ασφάλεια του γραφείου είναι απολύτως εμπιστευτικό και απόρρητο για όλους τους άλλους. Η επιστημονική και επαγγελματική δεοντολογία δεσμεύει όλους τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. 

Πόση ώρα κρατάει; 

Ένα ραντεβού ή συνάντηση με έναν ψυχολόγο ονομάζεται συνήθως συνεδρία. Διαρκεί συνήθως 45 με 60 λεπτά, χωρίς αυτό να είναι δεσμευτικό. Η πρώτη συνεδρία μπορεί να διαρκέσει περισσότερο. Η συχνότητα των συνεδριών και η διάρκεια της θεραπευτικής σχέσης καθορίζεται από τους στόχους και τις ανάγκες του κάθε ατόμου. Καθένας μας είναι μοναδικός και αντίστοιχα μοναδικές είναι οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε. 

Κι αν δε μ αρέσει; 

Οι ψυχολόγοι ποικίλλουν όχι μόνο στην επιστημονική τους κατάρτιση αλλά και στις μεθόδους που χρησιμοποιούν και τον τρόπο που προσεγγίζουν τα διαφορετικά ζητήματα. Είναι όμως και άνθρωποι! Έχουν προσωπικότητα, χαρακτήρα και ιδιαιτερότητες όπως όλοι. Όπως συμβαίνει με όλες μας τις σχέσεις, δεν ταιριάζουν "όλοι με όλους". Αν πραγματικά έχετε πάρει απόφαση να βελτιώσετε τη ζωή σας, μην απογοητευτείτε.