Με αφορμή τις ερωτήσεις της Δέσποινας ήρθε στην επιφάνεια το θέμα της δεύτερης εγκυμοσύνης στην οικογένεια και των αντιδράσεων του μικρού παιδιού μέσα στο σπίτι. Η άφιξη ενός νέου μωρού συνιστά μία πολύ απαιτητική και δύσκολη περίοδο για το παιδί σας, το οποίο ως τώρα είχε την αποκλειστικότητα στο χρόνο, την προσοχή και τη φροντίδα όλης της οικογένειας: όχι μόνο της μαμάς και του μπαμπά, αλλά και του ευρύτερου περιβάλλοντος. Οι αντιδράσεις των μεγαλύτερων παιδιών στην έλευση ενός μικρού αδερφού ή αδερφής εξαρτώνται από την προσωπικότητα του παιδιού, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χρονικής συγκυρίας, την ηλικία, το φύλο και κυρίως από τις σχέσεις μέσα στην οικογένεια και από τον τρόπο που οι γονείς καταφέρνουν -ή όχι- να διαχειριστούν τη νέα αυτή κατάσταση ήδη από την περίοδο της εγκυμοσύνης. Η ζήλια για το καινούριο αδερφάκι είναι μία φυσιολογική έκφραση για το παιδί.
Αντιμέτωπο με τις ανακατατάξεις και τις αλλαγές που έρχονται μαζί με το νέο μωρό, είναι αναμενόμενο και φυσιολογικό ότι το μικρό σας θα έχει μπερδεμένα συναισθήματα και θα αντιδράσει με τρόπους που μπορεί να φαίνονται ανορθόδοξοι ή ανησυχητικοί. Ξέρουμε ότι το "μοιράζομαι" δεν είναι το πιο δυνατό σημείο των παιδιών προσχολικής ηλικίας: αυτό δεν αφορά μόνο το δωμάτιο ή τα παιχνίδια αλλά και την προσοχή και την αγάπη σας. Τα μικρά παιδιά σκέφτονται εγωκεντρικά: αυτό δε σημαίνει ότι είναι μικροί εγωιστές αλλά ότι δυσκολεύονται να αντιληφθούν οτιδήποτε βρίσκεται έξω από τη σφαίρα της άμεσης εμπειρίας τους. Με λίγα λόγια, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δε μπορούν αν μπουν στη θέση των άλλων. Νιώθοντας ότι πλέον η αγάπη και η προσοχή σας διοχετεύεται πλέον στον νεοφερμένο το μικρό σας αισθάνεται ανασφάλεια και ζήλια για το αδερφάκι του. Στην προσπάθεια του να εκφράσει τα συναισθήματά του αλλά και να ξανακερδίσει το χαμένο του θρόνο μέσα στην οικογένεια το μικρό σας μπορεί να παρουσιάσει διάφορες αντιδράσεις:
- Μιμείται τις συμπεριφορές του μωρού κλαίγοντας και γκρινιάζοντας χωρίς προφανή λόγο ή αποζητά το μπιμπερό ή την πιπίλα του ακόμα και αν τα είχε αποχωριστεί για μήνες.
- Επιστρέφει σε συμπεριφορές προηγούμενων περιόδων της ανάπτυξης του: για παράδειγμα μπορεί να λερώνει το κρεβάτι του κατά τη διάρκεια της νύχτας ή ακόμα και να λερώνεται την ημέρα στο σπίτι ή στο σχολείο.
- Γίνεται επιθετικό απέναντι στο μωρό (ζουλήγματα, πολύ σφιχτές αγκαλιές και τσιμπήματα), απέναντι σε εσάς ή απέναντι στους συνομήλικους του στο σχολείο.
- Απομονώνεται, επιλέγοντας να παίζει μόνο του και αρνείται να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες.
- Διαταράσσεται ο ύπνος του: μπορεί να μην μπορεί να αποκοιμηθεί, να ξυπνάει στη μέση της νύχτας ή να απαιτεί να κοιμηθεί στο κρεβάτι σας.
- Αναπτύσσει "παραξενιές" στο φαγητό ή αρνείται να φάει.
- Αρνείται να πάει στο σχολείο ή παραπονείται για πόνους κατά τη διάρκεια της ημέρας ζητώντας να έρθετε να το πάρετε.
Πώς να αντιδράσετε;
Οι αντιδράσεις σας θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στο πόσο γρήγορα και πόσο ανώδυνα το μικρό σας θα προσαρμοστεί και θα μεταβεί στην νέα αυτή ταυτότητα της ζωής του.
- Μην το αποπαίρνετε και μην το τιμωρείτε. Ρωτήστε το πώς αισθάνεται και ακούστε το με προσοχή και κατανόηση. Αποφύγετε διατυπώσεις όπως "δεν πρέπει να ζηλεύεις" ή "πρέπει να αγαπάς την αδερφή σου" ή "τώρα πια πρέπει να φέρεσαι σαν μεγάλος αδερφός".
- Οραματιστείτε μαζί του εποχές που το μωρό θα είναι πιο "ενδιαφέρον" για κείνο: θα μπορούν να παίζουν μαζί στη θάλασσα το καλοκαίρι ή θα μπορούν να βοηθάνε το ένα το άλλο ή να φτιάχνουν παζλ μαζί.
- Διηγηθείτε του (ξανά και ξανά αν χρειάζεται) ιστορίες από τότε που ήταν μωρό τονίζοντας πόση χαρά έφερε στην οικογένεια με τη γέννηση του και περνώντας το μήνυμα ότι τις φροντίδες που δίνεται τώρα στο νέο μωρό τις δώσατε και σε εκείνο όταν τις χρειαζόταν.
- Δείτε μαζί τα άλμπουμ με τις μωρουδιακές του φωτογραφίες. Πείτε του πόσο όμορφο και χαρούμενο ή αστείο μωρό ήταν.
- Δώστε έμφαση στα θετικά στοιχεία του κάθε παιδιού με κάθε ευκαιρία που σας δίνετε ενισχύοντας έτσι την αυτοπεποίθηση και την αυτονομία του. "Τί καλά που το έκανες αυτό" ή "πόσο ωραία το λες αυτό το τραγουδάκι" ή "πώς με κάνεις και γελάω" δίνουν στο παιδί την επιβεβαίωση που του χρειάζεται ότι το προσέχετε, το εκτιμάτε και το καμαρώνεται όσο και παλιά.
- Δείξτε την αγάπη σας έμπρακτα. Ρωτήστε το τί χρειάζεται και τί επιθυμεί και -πάντα στο πλαίσιο της λογικής- κάντε του και κανένα χατήρι παραπάνω...
- Περάστε χρόνο μόνο μαζί του. Φυσικά είναι μία πολύ δύσκολη περίοδος και ο χρόνος δεν περισσεύει, όμως θα είναι πολύ βοηθητικό να αφιερώσετε λίγο χρόνο στον οποίο θα είστε αποκλειστικά οι δυο σας. Μπορεί να είναι μία ώρα μία ή δύο φορές την εβδομάδα που θα κάνετε κάτι μαζί, όμως το παιδάκι σας θα νιώσει ανακουφισμένο και καθησυχασμένο.
- Αν η ηλικία του παιδιού το επιτρέπει, μπορείτε να το προτρέψετε σε μία εξωσχολική δραστηριότητα που θα το ευχαριστήσει, θα το κοινωνικοποιήσει και θα του δώσει και την ικανοποίηση ότι κάνει κάτι σημαντικό.
- Τονίστε το ρόλο του μέσα στην οικογένεια. Δώστε του πρωτοβουλίες και ευθύνες και περάστε το μήνυμα ότι το χρειάζεστε. Για παράδειγμα, πείτε του "χρειάζομαι τη βοήθεια σου σε κάτι" ή ευχαριστήστε το για τη βοήθεια του στο σπίτι (ακόμα κι αν είναι για κάτι τόσο απλό όσο το να βάλει τα παιχνίδια του στο κουτί).
Μην ξεχνάτε ότι ο τρόπος που το μικρό σας θα αντιδράσει στην νέα μορφή της οικογένειας σας, θα καθοριστεί σημαντικά από την περίοδο της εγκυμοσύνης και της αναμονής του νέου αδελφού. Μάθετε περισσότερα για το πώς να προετοιμάσετε το παιδί σας για την άφιξη του νέου μωρού κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου